Phương pháp điều trị đục thủy tinh thể (cườm khô) cho người cao tuổi

Theo kết quả điều tra năm 2015 tại 14 tỉnh thành ở Việt Nam cho biết: có gần 330.000 người mù, gần 11,5% người trên 50 tuổi thị lực kém (khoảng 2 triệu người).

Ở nhóm thị lực kém, bị cận thị, viễn thị, loạn thị nhưng không được khám và điều chỉnh bằng kính đang là nguyên nhân đứng thứ hai gây tình trạng thị lực kém. Còn bệnh đục thủy tinh thể là nguyên nhân hàng đầu gây mùa lòa tại Việt Nam. Đục thủy tinh thể ở người cao tuổi (hầu hết là có độ tuổi từ 50 trở lên) chiếm hơn 70% người mắc bệnh đục thủy tinh thể. Còn đục thủy tinh thể ở người trẻ chỉ chiếm 30%.

►► Đục thủy tinh thể là gì?

Thủy tinh thể là một thấu kính trong suốt nằm trong mắt, giúp hội tụ ánh sáng lên võng mạc.

Bệnh đục thủy tinh thể (còn gọi là cườm khô, cườm đá, cườm hạt) là tình trạng thể thủy tinh của mắt bị mờ, có thể hình dung như một tấm kính bám đầy bụi hoặc phủ sương mù. Bệnh đục thủy tinh thể khá phổ biến ở người trên 40 tuổi, ngoài ra, còn có thể gặp ở người trẻ do bẩm sinh, nhưng không nhiều.

►► Nguyên nhân dẫn đến đục thủy tinh thể?

Quá trình lão hóa tự nhiên, kèm theo các yếu tố nguy cơ như stress, tia tử ngoại, vi khuẩn, môi trường ô nhiễm,…. sẽ làm tổn thương các mạch máu nuôi dưỡng mắt, cộng thêm các viêm nhiễm vùng mắt là nguyên nhân chính khiến cho các Protein của thủy tinh thể bị co cụm lại, tạo thành những đám mây che phủ tầm nhìn của mắt, khi đó, bệnh nhân sẽ bị đục thủy tinh thể. Tiến tới gây suy giảm thị lực, thậm chí có thể dẫn đến mù lòa.
Từ sau tuổi 40, các yếu tố tác động sẽ nhiều lên, trong khi khả năng tự bảo vệ của mắt lại giảm đi, khiến cho bệnh tiến triển nhanh gây phiền toái cho sức khỏe và hoạt động của mắt. Các tác động bao gồm:

• Người bệnh mắc các bệnh về mắt nhiều lần tái lại như viêm giác mạc, viêm kết mạc, chấn thương mắt, khô mắt,...
• Người mắc các bệnh mãn tính như: tiểu đường, tăng huyết áp, béo phì, bệnh về mắt,…
• Những người phải dùng 1 số loại thuốc thường xuyên và gây tác dụng không mong muốn lên mắt, đó là corticoid (predniisolon), thuốc hạ mỡ máu (simvastaiin), thuốc chống loạn nhịp tim (amiiodarone), thuốc trầm cảm (phenothiiazin)...
• Ngoài ra, nhiều người không chú ý tập luyện và cung cấp các chất dinh dưỡng cho mắt. Dinh dưỡng kém, suy giảm miễn dịch nên mắt bị thiếu dưỡng chất.
• Dùng quá nhiều chất kích thích như: bia rượu, thuốc lá...
• Tiếp xúc nhiều với các xạ ion hóa được sử dụng trong X – quang và xạ trị ung thư.
• Trong gia đình có người mắc bệnh đục thủy tinh thể

►► Phẫu thuật Phaco là gì?

Thể thủy tinh là một bộ phận trong suốt của mắt, giúp hội tụ ánh sáng lên võng mạc. Thể thủy tinh nếu không còn trong suốt mà trở nên mờ đục sẽ ngăn cản không cho ánh sáng đi qua, dẫn đến mờ mắt. Bệnh lý này được gọi là đục thủy tinh thể. Trong giai đoạn đầu của bệnh, người bệnh có thể nhận thấy một chút mây mờ do chỉ có một phần nhỏ của thể thủy tinh bị ảnh hưởng. Khi đục thủy tinh phát triển khiến thị lực bị ảnh hưởng nghiêm trọng, bác sĩ sẽ đề nghị bệnh nhân phẫu thuật, thường là phẫu thuật Phaco.

Phẫu thuật Phaco (viết tắt của phacoemulsification). Đây là một phương pháp điều trị đục thủy tinh thể tiên tiến. Phẫu thuật viên lấy thủy tinh thể bị đục (cườm khô) ra bằng cách sử dụng sóng siêu âm nhũ tương hóa thủy tinh thể, nghĩa là phẫu thuật viên làm cho nó nhão ra và tách thành nhiều mảnh nhỏ rồi hút ra ngoài. Sau đó phẫu thuật viên đặt trở vào một thủy tinh thể nhân tạo (gọi là kính nội nhãn-IOL).

►► Ưu điểm của phẫu thuật Phaco

Phẫu thuật Phaco là phẫu thuật dùng năng lượng từ đầu tuýp Phaco để tán nhuyễn Thủy Tinh Thể đục thành những mảnh nhỏ rồi hút ra ngoài qua một vết mổ nhỏ, thay vào đó là một Thủy Tinh Thể nhân tạo. Đây là phẫu thuật an toàn, hiệu quả và tối ưu nhất hiện nay với những ưu điểm:

– Thời gian phẫu thuật từ 3-5 phút.

– Không đau, không chảy máu, vết mổ nhỏ 2.2mm, không cần khâu, giảm tối đa tỷ lệ loạn thị sau mổ.

– Giảm các tổn thương mô nội nhãn.

– Thị lực phục hồi sau 2h và xuất viện ngay trong ngày.

– An toàn, giảm thiểu các biến chứng của phẫu thuật.

– Có thể điều chỉnh được các tật khúc xạ (cận, viễn và loạn thị).

►► PHÂN LOẠI THỦY TINH THỂ

• Thủy tinh thể nhân tạo đa tiêu cự (đa tiêu): cho phép mắt nhìn được vật ở khoản cách xa, trung gian và gần; đưa chức năng thị giác của người bệnh trở về gần như chức năng của người trẻ, giúp bệnh nhân thực sự thoải mái trong các hoạt động hằng ngày.
• Thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu cự (đơn tiêu): cho phép mắt nhìn rõ ở một cự ly nhất định. Bệnh nhân cần dùng một loại kính gọng khác để điều chỉnh thị lực được nhiền rõ nét hơn.
• Thủy tinh thể nhân tạo TORIC: cho phép điều chỉnh các loạn thị giác mạc đi kèm với bệnh đục thủy tinh thể, giảm hoặc khử hoàn toàn loạn thị giác mạc và cải thiện đáng kể thị lực nhìn xa.

►► CÔNG NGHỆ  CENTURION SILVER ĐỘC QUYỀN

Bệnh viện Mắt Quốc tế Việt - Nga TPHCM là đơn vị đầu tiên được trang bị đồng bộ công nghệ CENTURION SILVER phiên bản hiện đại nhất từ Châu Âu mang lại những tính năng ưu việt cho phẫu thuật Phaco. Bên cạnh đó, công nghệ Active Fluidics duy nhất trên máy Centurion giúp ổn định áp lực nội nhãn trong lúc phẫu thuật cho bệnh nhân ở mức cao nhất, kiểm soát tốt tiền phòng, giảm thiểu các tỷ lệ biến chứng trong phẫu thuật.

Ngoài ra, với công nghệ Balanced Energy mang đến đường phẫu thuật nhỏ, hạn chế tối đa năng lượng sử dụng để lẩy thủy tinh thể bị đục (cườm khô) ra ngoài, giúp mang lại thị lực hậu phẫu tốt nhất cho bệnh nhân.

►► QUY TRÌNH KHÁM VÀ PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ ĐỤC THỦY TINH THỂ

♦ Bước 1 Khám mắt, chỉ định phương pháp phẫu thuật

♦ Bước 2 Siêu âm mắt, đo tính công suất Thủy Tinh Thể nhân tạo

♦ Bước 3 Làm các xét nghiệm chức năng khác nếu có chỉ định của bác sĩ

♦ Bước 4 Tư vấn trước mổ, làm hồ sơ phẫu thuật

♦ Bước 5 Làm xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu

♦ Bước 6 Khám toàn thân trước mổ: đo huyết áp, khám nội khoa. Chỉ định điều trị nếu có bệnh lý nội khoa như: tăng huyết áp, …

♦ Bước 7 Tra thuốc kháng sinh, thuốc giãn đồng tử vào mắt mổ

♦ Bước 8 Uống thuốc ổn định nhãn áp

♦ Bước 9 Tiến hành phẫu thuật theo phương pháp được bác sĩ chỉ định

♦ Bước 10 Nằm nghỉ ngơi và khám lại trước khi ra viện

♦ Bước 11 Khám lại sau mổ 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng hoặc bất cứ lúc nào thấy có biểu hiện bất thường như: đau nhức, nhìn mờ, …

——————————————————————————————————
 

Những câu hỏi thường gặp khi phẫu thuật đục thủy tinh thể

1. Những ai đủ điều kiện để có thể tiến hành Phẫu thuật phaco?

Những người phẫu thuật phaco phải là những người mắc bệnh đục thủy tinh thể và cơ thể của bạn đủ điều kiện để phẫu thuật phaco tức là không mắc các bệnh cấp tính hay viêm nhiễm cấp tính ở mắt.

2 . Để phẫu thuật phaco bệnh nhân cần chuẩn bị gì?

Trước khi phẫu thuật phaco bệnh nhân cần phải chuẩn bị một tâm lý thật tốt không nên lo lắng vì nó sẽ ảnh hưởng tới cuộc phẫu thuật của bạn. Đầu tiên trước khi phẫu thuật phaco bác sĩ sẽ kiểm tra tổng quát toàn bộ cho bệnh nhân trước phẫu thuật để giúp loại trừ những nguyên nhân gây ảnh hưởng tới cuộc phẫu thuật phaco. Tiếp theo bác sĩ sẽ đo lại chiều dài của nhãn cầu và độ cong ở giác mạc để tính toán công suất của thuỷ tinh thể nhân tạo và đánh giá khả năng sáng mắt sau phẫu thuật.

3. Nên Phẫu thuật phaco ở giai đoạn nào?

Khi mắc bệnh đục thủy tinh thể tầm nhìn ở mắt của bệnh nhân sẽ bị ảnh hưởng rất lớn. Khi bị mắc bệnh đục thủy tinh thể nó sẽ gây khó chịu cho người bệnh. Biện pháp nhanh chóng nhất để giải quyết tình trạng này là phẫu thuật thay thể thủy tinh nhân tạo bằng phương pháp phẫu thuật phaco. Giai đoạn lý tưởng để tiến hành phẫu thuật đục thủy tinh thể khi thị lực của bệnh nhân là 1/10 – 2/10. Một số trường hợp đặc biệt bệnh nhân có thể được mổ ở những giai đoạn rất sớm khi thị lực của mắt ở mức 5/10 – 6/10 (những người phải thường xuyên lái xe, làm các công việc đòi hỏi độ tinh xảo…). Khi mắc bệnh đục thủy tinh thể bệnh nhân không nên đợi cho đến khi mắt không nhìn thấy mới tiến hành phẫu thuật vì khi đó thủy tinh thể đã quá chín có thể gây biến chứng làm giảm tỉ lệ thành công cho quá trình phẫu thuật.

4. Nên thay thể thủy tinh nhân tạo loại nào?

Thủy tinh thể nhân tạo có nhiều loại và ở mỗi loại thì giá thành của chúng hoàn toàn khác nhau. Khi bệnh nhân mắc bệnh đục thủy tinh thể và phải tiễn hành phẫu thuật chữa bệnh, bệnh nhân sẽ khó để biết mình nên thay loại thủy tinh thể nhân tạo nào? Việc thay thủy tinh thể loại nào phụ thuộc vào tình trạng mắt và khả năng tài chính của bệnh nhân. Tuy nhiên thủy tinh thể nhân tạo cao cấp thường đắt tiền nhưng sẽ cho một chất lượng thị giác tốt hơn. Tuy nhiên việc lựa chọn thủy tinh thể nhân tạo còn phải dựa trên sự tư vấn của bác sĩ. Bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên để bạn lựa chọn loại thể thủy tinh nhân tạo phù hợp nhất với mình sau khi khám mắt.

5. Phẫu thuật phaco có đau không? Mất bao lâu mắt có thể phục hồi ?                                                                                 

Phẫu thuật phaco là phương pháp phẫu thuật chữa bệnh đục thủy tinh thể tiên tiến nhất hiện nay do đó nó không gây đau, chảy máu. Vết mổ trong ca phẫu thuật là rất nhỏ do đó không cần khâu. Sau phẫu thuật khoảng một giờ bệnh nhân đã có thể về ngay. Bệnh nhân có thể nhìn thấy ngay trong những ngày đầu sau phẫu thuật.

6. Phẫu thuật thay thể thủy tinh nhân tạo bằng phương pháp phaco có biến chứng gì không?

Phẫu thuật phaco cho tỷ lệ phẫu thuật thành công rất cao. Tuy nhiên, Khi phẫu thuật phaco chữa đục thủy tinh thể các bác si không thể chắc chắn 100% rằng tất cả các cuộc phẫu thuật đều thành công vì biến chứng của phẫu thuật còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau: thiếxt bị, trình độ bác sĩ phẫu thuật, quy trình khám, xét nghiệm, phẫu thuật có tuân thủ đúng không và sau khi phẫu thuật bệnh nhân có tuân thủ đúng hướng dẫn hay không?

7. Sau phẫu thuật phaco bệnh nhân có cần phải kiêng gì không?

Sau mổ một ngày bệnh nhân có thể nhìn bình thường. Bệnh nhân nên ăn các đồ ăn mềm, ăn nhiều rau và trái cây, không nên sử dụng các chất kích thích (rượu bia, thuốc lá…). Bệnh nhân cần tránh không để va chạm mạnh vào mắt, không để nước vào mắt, rửa tay sạch trước và sau nhỏ thuốc, tránh xem nhiều TV, máy tính hay đọc sách báo lâu trong tuần đầu tiên… Bệnh nhân phải đến khám mắt lại ngay khi có những biểu hiện bất thường ở mắt như đau, nhức mắt, đỏ mắt, mắt nhìn mờ…

8 Tại sao có một số trường hợp mắt bị mờ đi sau khi phẫu thuật phaco?